ไม่คบคนพาล ให้คบบัณฑิต หมายความว่าไง?
เป็นข้อแรกและ ข้อสอง อยู่ในลำดับต้นๆ ของ มงคล 38 ประการ ขององค์สัมมาสัมพุทธเจ้า แสดงว่าต้องสำคัญเป็นแน่แท้ ท่านจึงนำมาไว้เป็นอันดับต้นๆเช่นนี้ มาดูกันครับว่า คนพาลในความหมายนี้ เป็นอย่างไร? เมื่อรู้แล้วจะหลีกหนี้ไว้ให้ห่างๆ และ บัณฑิต นั้นเป็นอย่างไร?
อย่าได้คบหาสมาคมผูกสมัครรักใคร่ ไปมาหาสู่กับคนพาล ถามว่าคนพาลคือ คนประเภทไหน ก็คือคนที่ตัดทำลายประโยชน์ในชาตินี้ และ ประโยชน์ในชาติหน้า
การตัดประโยชน์ในชาตินี้ มี 4 ประการ คือ
1. เป็นคนเกียจคร้านไม่แสวงหาความรู้และทำการงานที่จะนำมาซึ่งลาภผล2. ไม่รักษาทรัพย์ของตนด้วยกุศโลบายที่ดี
3. ใช้จ่ายทรัพย์สินไม่ตามสมควรแก่ฐานะ
4. ชอบคบคนชั่วช้าคนพาลสันดานหยาบ
การตัดประโยชน์ในชาติหน้ามี 5 ประการ คือ
1. ไม่มีศรัทธาในคุณพระรัตนตรัย2. ไม่มีศีลซึ่งเป็นเครื่องรักษากายวาจาให้เรียบร้อย
3. ไม่ยินดีในการศึกษาเล่าเรียนสดับตรับฟังพระสัทธรรม
4. มีความตระหนี่ไม่รู้จักการเสียสละบริจาคทาน
5. ไม่มีปัญญาที่จะพิจารณาสังขารธรรมตามความเป็นจริง
ผู้ที่ตัดทำลายประโยชน์ในชาตินี้และชาติหน้าดังกล่าวข้างต้นชื่อว่าคนพาล พระพุทธเจ้าทรงตรัสว่าการไม่คบคนพาลเป็นมงคลอันประเสริฐ ถ้าคบคนพาลแล้วก็เป็นอัปมงคลให้เกิดความฉิบหายทั้งในชาตินี้และชาติหน้า
การคบบัณฑิตนั้นนำมาซึ่งความเจริญรุ่งเรืองสวัสดีทั้งในชาตินี้และชาติหน้า เพราะว่าบัณฑิตเป็นผู้แสวงหาประโยชน์ทั้งในชาตินี้และชาติหน้า ผู้ใดไปคบค้าสมาคมก็ย่อมจะชักพาให้ทำความดีคือทานศีลภาวนาเป็นต้น และ ให้ประพฤติตนอยู่ในสุจริตทั้ง 3 คือ กายสุจริต วจีสุจริต มโนสุจริต
กายสุจริต มี 3 คือ ไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ลักทรัพย์ ไม่ประพฤติผิดในกาม
วจีสุจริต มี 4 คือ ไม่พูดปด ไม่พูดวาจาส่อเสียดยุยงให้คนแตกกัน ไม่พูดคำหยาบ ไม่พูดเพ้อเจ้อ
มโนสุจริต มี 3 คือไม่โลภคิดลักของผู้อื่น ไม่พยาบาทอาฆาตจองเวร ไม่เห็นผิดจากทำนองคลองธรรม
บัณฑิตนั้นเปรียบเหมือนของหอม ผู้ใดคบค้าสมาคมก็พลอยพาให้กลิ่นหอมฟุ้งจรุงใจไปด้วย ส่วนคนพาลท่านเปรียบประดุจของเหม็นเช่นปลาเน่า ผู้ใดไปคบค้าสมาคมด้วยย่อมนำพาให้เหม็นคละคลุ้งไป
เมื่อรู้เช่นนี้แล้ว คิดจะคบหาผู้ใด ก็ตามทีควรจะมองหาท่านเหล่านี้ก่อน แต่อย่าลืมว่า ท่านบัณฑิตเหล่านี้ ท่านก็มี มงคล 38 นี้ อยู่ในใจเช่นกัน เพราะฉะนั้น ตัวเราเอง ต้องเร่งเป็นบัณฑิต ไม่อย่างนั้นแล้ว ท่านก็อาจจะไม่คบหาเรา!
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น
บอกสิ่งที่คุณกำลังคิดอยู่